Nederland in Oorlog ( in foto's )

Oorlog is een bijzondere situatie. Het leed dat mensen dan moeten doormaken is vaak ongekend. Dat besef je overigens pas vaak als je het zelf mee maakt. Nederland kent het geluk al sinds 1945 op eigen grond geen oorlogssituatie te hebben gehad. Gelukkig maar!  Maar velen weten ook niet meer wat het is om je vrijheid te verliezen en nemen aan dat het iets vanzelfsprekends is.

Soms levert oorlog ook goede zaken op. De dwang om op je vijand vooruit te lopen, leveren uitvindingen op die, hoewel in eerste instantie gevaarlijk en bedreigend, later in het burgerleven ook goede toepassingen kent. Zo heeft de geneeskunde vooral na de 1e Wereldoorlog een enorme vlucht genomen.

Deze club is opgezet vanuit educatieve gronden en vooral om niet te vergeten. Om te blijven beseffen dat "je mening kunnen geven" niet altijd vanzelfsprekend is. Als mens moet je daar soms voor vechten, soms zelfs voor sterven.

Dagelijks zal een of meerdere foto's geplaatst gaan worden en in het weekend een nieuwe video. Door dit te doen hoop ik een beeld en gevoel te geven voor alles wat we kwijt waren, weer terug gekregen hebben, maar wat we gemakkelijk opnieuw weer kunnen verliezen!

 - - - = = o 0 o = = - - -

Maastricht, in het uiterste zuiden van Nederland, werd in de vroege ochtend van 10 mei 1940 aangevallen.

In 1941 marcheert de I./ SS-Infanterie-Geschütz-Ersatz Kompanie onder de Zypse Poort in Arnhem door. De compagnie staat onder bevel van SS-Obersturmführer Richard Schwickert, gezeten op het witte paard. De eenheid wordt begeleid door het muziekkorps van SS-Regiment Germania. Er waren op dat moment nog voldoende fietsen bij de burgers aanwezig.

Toen en nu.

De landingsterreinen en droppingsgebieden voor voorraden waren gedeeltelijk in handen van de Duitsers gevallen en lagen onder vuur van aanwezig Flak, zoals hier op de hoek Dreyenseweg / Amsterdamseweg (20 september).

Dina Geurink is in Lichtenvoorde met haar kinderen bezig met de aardappeloogst in de herfst van 1944. Het is de tijd dat met regelmaat geallieerde jachtbommenwerpers overvliegen richting Duitsland. Dina kijkt de bommenwerpers na en de kinderen volgen haar voorbeeld. Dina en haar man Willem bieden vanaf 7 oktober 1941, de dag dat er een grote razzia op Joden in Lichtenvoorde plaatsvindt, onderdak aan onderduikers, onder wie de Joodse broers Jonny en Leon Levy. Later komt hier ook de derde broer Helmut Levy bij. Op de boerderij wordt een ondergrondse schuilplaats gebouwd, die in juni 1943 in gebruik wordt genomen.  Ook Bas Berger, een Rotterdammer die geen gehoor had gegeven aan de Arbeitseinsatz, vindt als boerenknecht onderdak op de boerderij van de familie Geurink. Op 18 januari 1944 wordt hij gevolgd door een ontsnapte Russische krijgsgevangene, Alex Sidorov. Alle onderduikers overleven de oorlog. Ondanks pogingen de boerderij te behouden, wordt de boerderij in april 1998 afgebroken.

De verduistering bemoeilijkt het verkeer. Niet alleen is alle straatverlichting afgeschaft ook voertuigen moeten hun lichten afschermen. Auto’s krijgen een soort kap over de koplampen waarin een smalle strook is opengelaten waardoor een klein beetje licht kan schijnen. Om het allemaal toch enigszins veilig te houden, worden stoepranden en randen van rotondes witgeverfd. Dat wit reflecteert in het beetje licht dat nog uit de koplamp schijnt en helpt automobilisten en andere weggebruikers toch enigszins het rechte spoor te houden. Op deze foto van het Zuiderplein, genomen in 1940 vanaf het dak van de Beurs, zijn de witte verfranden goed te zien.

Rechts op de foto worden de laatste resten opgeruimd van de noodbrug die is aangelegd tijdens de bouw van de nieuwe Wirdumerpoortsburg (links). De nieuwe brug wordt in de zomer van 1940 in gebruik genomen en kent twee opvallende versieringen: in graniet gebeitelde wapens van de stad Leeuwarden en de provincie Friesland. Het graniet moet per boot uit Noorwegen worden ingevoerd.