Nederland in Oorlog ( in foto's )

Oorlog is een bijzondere situatie. Het leed dat mensen dan moeten doormaken is vaak ongekend. Dat besef je overigens pas vaak als je het zelf mee maakt. Nederland kent het geluk al sinds 1945 op eigen grond geen oorlogssituatie te hebben gehad. Gelukkig maar!  Maar velen weten ook niet meer wat het is om je vrijheid te verliezen en nemen aan dat het iets vanzelfsprekends is.

Soms levert oorlog ook goede zaken op. De dwang om op je vijand vooruit te lopen, leveren uitvindingen op die, hoewel in eerste instantie gevaarlijk en bedreigend, later in het burgerleven ook goede toepassingen kent. Zo heeft de geneeskunde vooral na de 1e Wereldoorlog een enorme vlucht genomen.

Deze club is opgezet vanuit educatieve gronden en vooral om niet te vergeten. Om te blijven beseffen dat "je mening kunnen geven" niet altijd vanzelfsprekend is. Als mens moet je daar soms voor vechten, soms zelfs voor sterven.

Regelmatig zullen een of meerdere foto's geplaatst gaan worden en in het weekend een nieuwe video. Door dit te doen hoop ik een beeld en gevoel te geven voor alles wat we kwijt waren, weer terug gekregen hebben, maar wat we gemakkelijk opnieuw weer kunnen verliezen!

 - - - = = o 0 o = = - - -

Op de Burgemeester Le Fèvre de Montignylaan worden mannen tijdens de grote razzia van Rotterdam afgevoerd. Aan de overkant van de straat zwaaien vrouwen naar hen. Op 10 en 11 november 1944 worden 52.000 Rotterdamse en Schiedamse mannen tussen de 17 en 40 jaar opgepakt om in Duitsland te werk te worden gesteld. In de dagen voor de razzia waren Duitse militaire eenheden al zo onopvallend mogelijk naar Rotterdam verplaatst. Achtduizend Duitse militairen voeren de operatie uit. Het ‘succes’ van deze omvangrijkste razzia tijdens de bezetting is gelegen in het verrassingseffect. In de nacht van 10 november waren om 4 uur een aantal gebieden volledig afgesloten. Vanaf 6 uur werd de razzia straat voor straat uitgevoerd. Duitsers bonsden op de deuren en deelden aan alle mannen tussen de 17 en 40 jaar het bevel uit om zich onmiddellijk gereed te maken voor de arbeidsinzet. De bevolking was compleet overrompeld.

De deken van Nijmegen en pastoor van Groenstraatskerk, dr. J. Teulings, wordt door de Sicherheitsdienst gearresteerd. Uit het raam van de pastorie wordt de arrestatie gefotografeerd. Teulings zou zich schuldig hebben gemaakt aan het verwijderen van Duitse propaganda op scholen. Hij werd overgebracht naar het concentratiekamp Dachau. In het kamp vierde hij in aanwezigheid van een groot aantal geïnterneerde priesters zijn vijfentwintig jarig priesterschap. Onmiddellijk na de bevrijding vertrokken parochianen naar Dachau om Teulings op te halen. Op 11 mei 1945 werd de verzwakte pastoor gevonden. Twee dagen later viel hem een groots welkom in de Groenestraat Kerk ten deel.

Personeel van het Royal Canadian Army Service Corps (R.C.A.S.C.) van de 4e Canadese Pantserdivisie onderzoekt een buitgemaakt Duits imitatievliegtuig. 28 oktober 1944 / Huijbergen, Nederland. Foto: Harold G. Aikman/Canada. Dept. of National Defence/Library and Archives Canada/PA-176879

De luchtoorlog die boven de Noordzee en het noorden van Nederland wordt gevoerd, eist veel mensenlevens. Op het kerkhof Vredenhof op Schiermonnikoog worden oorlogsslachtoffers, ongeacht hun nationaliteit, met militaire eer door de bezetter begraven, zoals deze Engelse vlieger. Deze plek werd van oudsher op het eiland als bijzonder beschouwd omdat hier slachtoffers van veel verschillende nationaliteiten begraven liggen. Al tijdens de Eerste Wereldoorlog kregen zowel Duitsers als Geallieerden op dit ‘drenkelingenkerkhof’ hun laatste rustplaats. Een aantal militairen dat tijdens de Tweede Wereldoorlog op Vredenhof werd begraven, kreeg een naamloos graf. Na de oorlog zijn er verschillende pogingen gedaan om de identiteit van deze slachtoffers vast te leggen. In een aantal gevallen is men hierin geslaagd.

Met jongensachtige bravoure, pistool in de hand en met bonkaarten en andere trofeeën van zijn verzetswerk op tafel laat Pieter Haagen uit Eindhoven zich op de foto zetten. Hij is onder de schuilnaam ‘Toni’ lid van de KP Sander die niet alleen actief is in het gewapende verzet, maar ook in het werk voor de L.O., de landelijke organisatie voor hulp aan onderduikers. Zodoende rolt hij ook in de pilotenhulp, wat hem uiteindelijk fataal wordt. Op 8 juli 1944 begeleidt hij met twee andere verzetsmensen twee geallieerde piloten naar een onderduikadres in Tilburg. De auto waarin zij zitten wordt bij Moergestel aangehouden door de Feldgendarmerie, waarbij de piloten door de mand vallen. Het leidt tot de arrestatie van de inzittenden. Pieter Haagen komt terecht in Kamp Vught, waar hij een van de 318 slachtoffers wordt van de fusillades die daar in juli en augustus plaatsvinden. Op 19 augustus 1944, ’s avonds om half negen, staat hij voor het vuurpeloton. Hij is dan 22 jaar oud.